Wat schreef Annie deel 1
Musicals
'Heerlijk duurt het langst' - 1965
Begin jaren zestig wordt Annie opgebeld door een heer die zegt: “Mijn naam is John de Crane. Piet Meerburg en ik hebben het plan een Amerikaanse musical uit te brengen met Conny Stuart in de hoofdrol. Wij willen u vragen die musical te vertalen.” Annie antwoordt bits: “Zolang ik zelf nog zoveel ideeën heb, vertaal ik niets. Dag meneer Kramer.” Nog diezelfde dag komt het gezelschap bij haar op bezoek: “Als u dan zelf zoveel ideeën hebt, mevrouw…” Dat bezoek is het begin vanHeerlijk duurt het langst, de eerste van zeven Schmidt/Bannink musicals.
Het verhaal volgens Annie: “Hij en Zij, getrouwd, dochtertje van zestien. Hij gaat vreemd met secretaresse. Zij zegt: ‘Kiezen of delen.’ Hij zegt: ‘Kan niet kiezen.’ Zij zegt: ‘Dan het huis uit.’ Hij het huis uit. Zorgen over het dartel-levende dochtertje brengen Pa en Moe weer bij elkaar.”
Vóór het schrijven van Heerlijk duurt het langst hadden Annie en Harry Bannink nog nooit een musical gezien. Dat weerhield hen er niet van om, zonder enige ervaring of kennis, driftig aan het werk te gaan. Er kwam veel te veel materiaal: heel wat nummers en scènes moesten geschrapt worden. De avond voor de première sneuvelde zelfs de titelsong. Het publiek merkte er niets van. Pas veel later zou men zich afvragen waarom de musical eigenlijk Heerlijk duurt het langst heet…
liedjes: o.a. Alles begint bij de foundation, Ligt het aan hem, Tomatensap, Een vrouw zoals jij, Oe, Kom Kees, Zusters, Emma dilemma, Kleine zwakke vrouw, Zeur niet, Sex, Het is over, Op een mooie Pinksterdag
première: 2 oktober 1965, Nieuwe de la Mar Theater, Amsterdam
regie en choreografie: Gordon Marsh
regie tekst: Henk van Ulsen
muziek en muzikale leiding: Harry Bannink
decor en kostuums: Johan Greter, Frans Vossen, Max Heymans
producent: John de Crane
company manager: Jack Bow
spelers: Conny Stuart, André van den Heuvel, Winnifred Bosboom, Freddy Albeck, Francine ter Linden, Leen Jongewaard, Rob van Houten, John Kuipers
stem: Anne van Duijn (Annie Schmidt)
'Met man en muis' - 1969
Annie noemt Met man en muis geen musical, geen cabaret, maar een “man-en-muizical”. Een nieuwe kunstvorm, met tekstbijdragen van een reeks schrijvers, onder eindredactie van Annie. Zelf heeft ze geen tijd of puf om veel teksten te schrijven: ze heeft net twee seizoenen Ja zuster, nee zuster en het toneelstuk En ik dan? afgerond. Ook ligt er nog een opdracht van Nutricia om Floddertje te schrijven. Producent John de Crane vraagt bijdragen aan Lennaert Nijgh, Boudewijn de Groot, Friso Wiegersma, Guus Vleugel en Michel van der Plas.
Zes maanden voor de première heeft De Crane alleen drie teksten ontvangen van Lennaert Nijgh, waarvan Annie er slechts één bruikbaar vindt. De overige schrijvers houden zich angstvallig stil. Annie besluit daarop zelf maar teksten te gaan schrijven. Het oorspronkelijke plan (een ‘personality musical’ waarin Conny Stuart uiteenlopende types speelt) laat ze hierbij al snel varen. Met man en muis wordt een grabbelton van nummers, stijlen en mensen. De pers reageert overwegend negatief: “volledig fiasco, zwakke teksten, zouteloze grappen en aftandse ideeën.” Mede hierdoor krijgt Annie kort na Met man en muis “de fraaiste inzinking van haar leven.”
nummers: o.a. Nou daar gaan we dan, De tekst, Lenie van der Meer, Vestiaire, I am a homing pigeon, Als een ouwe schoen, Tadom, Hondje Lennie, Knapenkoor, New York, Even handjes wassen, Pas op dat jij dat niet bent, Karel, Ongelukje, Dinner for two, De bij, Oorspronkelijk, Ballade van het ijskoude hart, Psychedelisch, Baby we're getting old, Moniek, M’n zoon, Het was een avond in april, Aardig voor elkaar
première: 3 januari 1969, Nieuwe de la Mar Theater, Amsterdam
teksten: Annie Schmidt en Lennaert Nijgh
regie en choreografie: Malcolm Clare
muziek en muzikale leiding: Harry Bannink
decor en kostuums: Friso Wiegersma, Jan Beutener, Dick Holthaus
producent: John de Crane
spelers: Conny Stuart, Ton Lensink, Freddy Albeck, Elsje de Wijn, Robert Pelser, Peter van der Wouw, Beer Bossu, Frans Eppink, Saskia Holleman, Madelon Michel, Marius Monkau, Maud Ockers
'En nu naar bed' - 1971
Twee feeën staan aan de wieg van Frans. De goede fee wenst dat hij gelukkig zal worden en een braaf lid van de maatschappij. De boze fee wenst hem onheil en totale mislukking toe. Zij begeleiden zijn leven in allerlei menselijke gedaantes, als lerares, als kassajuffrouw, als klant in een winkel, als psychiater, als tantes op een receptie. Hun gevecht gaat door, tot er verwarring komt: Wat is geluk? Wat is goed, wat is kwaad? De moraal is veranderd sinds Frans in de wieg lag.
Op 5 november 1971 gaat En nu naar bed in première. De goede fee wordt gespeeld door Mary Dresselhuys, de boze fee door Conny Stuart. Hiernaast spelen Frans Halsema, Jenny Arean en Hein Boele hoofdrollen. De musical is een daverend succes en het duet ‘Vluchten kan niet meer’, gezongen door Frans Halsema en Jenny Arean, wordt een klassieker. Ischa Meijer schrijft in Het parool een lovende recensie, onder de kop “Perfect geschreven en prima uitgevoerde musical.”
liedjes: o.a. Waar je ook gaat, Nooit een acht, Blijf er buiten, Onder de loep, Ik hoef alleen maar even zo te doen, Hartpomp, Was dat nou alles, Neem eens een andere, Wie ben je dan wel, Wat een kans Frans, Mirabel, Ik zit op rozen, Hoera we zijn normaal, De poppen aan het dansen, Smak smak, Hoever moet je gaan (Vluchten kan niet meer), Een liefde vandaag de dag, Nostalgie
première: 5 november 1971, Carré, Amsterdam
regie en choreografie: Paddy Stone
muziek en muzikale leiding: Harry Bannink
orkestleider: Bert Stoots
decor en kostuums: Jan Beutener, Ber van Hirtum, Sophie van Kleef, Ton Verheugen
productie: John de Crane
spelers: Mary Dresselhuys, Conny Stuart, Frans Halsema, Jenny Arean, Karin Larsen, John Koch, Hein Boele
'Wat een planeet' - 1973
In Wat een planeet volgen we de verwikkelingen rond “een soort cultureel centrum”. Het is, in Annie’s bewoordingen, “meer een reeks taferelen dan een aaneensluitend verhaal. Deze musical moest het dan ook meer hebben van de gezongen en gedanste nummers en van de sololiedjes dan van de scènes.” Opnieuw speelt Conny Stuart een hoofdrol. Naast haar schittert – voor het eerst in een Schmidt/Bannink- musical – Willem Nijholt.
De losse structuur van Wat een planeet en de setting van het culturele centrum zorgen ervoor dat Annie een hele reeks zware onderwerpen aan bod kan laten komen: honger in de derde wereld, milieuvervuiling, crisis. Hoewel sommige recensenten dit wel erg veel zware kost voor een avondje uit vinden, reageren de meesten erg positief. Annie vindt dit hypocriet: “Het is opvallend dat niet alleen recensenten maar ook mensen uit je omgeving vinden dat een musical ‘ergens over gaat’, als er maatschappijkritiek in voorkomt (…) Een liedje dat alle misstanden, onderdrukking en ellende opsomt krijgt meteen een goede aantekening, terwijl dat opsommen juist een goedkope en doorzichtige truc is, tot vervelens toe ook in allerlei cabaretjes toegepast. Dat is typisch Nederlands. Het calvinisme steekt de kop altijd weer op. De vermanende vinger hoort erbij. De moraal van het lied. Nu de seksuele moraal geen rol meer speelt hebben we ons gestort op de politiek als gewetensthermometer.”
nummers: o.a. Kom dichtbij, Nooit te laat (I), Kwik in de vis, Ze weten niet wat leven is, De dupe, Wees een beetje aardig, Ik zoek m’n identiteit, Winter ‘54 (I), Nooit te laat (II), Daar staat een emmer, Ceremoniemeester, De haan moet gaan, Schaarste, Winter ‘54 (II), Radijs, Wat een planeet, En toen
première: 9 november 1973, Carré, Amsterdam
regie en choreografie: Paddy Stone
muziek en muzikale leiding: Harry Bannink
decor: Ralph van der Elst
kostuums: Ber van Hirtum
productie: John de Crane en Gislebert Thierens
spelers: Conny Stuart, Joan Remmelts, Willem Nijholt, John Koch, Jennifer Willems, Ronny Bierman
Foxtrot
Annie schreef over Foxtrot: “De jaren dertig. Een armelijk-deftig pension. Josien, zó uit de provincie-klei wordt wereldwijs gemaakt in de grote stad en raakt verliefd op een homofiele artiest. Oorlogsdreiging, werkloosheid, crisis, abortus, zelfmoordpoging, hoe is het mogelijk dat die een van de kleurigste, fleurigste en leukste musicals werd… En toch is het zo.”
De basis voor de musical Foxtrot ligt in een partij struisveren en een reisje naar New York. In New York maakt Annie in 1967 de première mee van de musicalCabaret. Ze is zeer onder de indruk van de sfeer van de jaren ‘30 en de verbeelding van het opkomend fascisme. Producent John de Crane vraagt Annie jaren later of ze niet eens een aardig musicalnummer kan schrijven met struisveren. Daarvan heeft hij een flinke partij ingekocht en er moet iets mee gebeuren. Annie besluit de sfeer uit Cabaret voor haar eigen musicalFoxtrot te gebruiken. Als Harry Bannink op de eerste repetitie laat horen welke muziek hij voor het nummer ‘Niks aan de hand’ bedacht heeft, snauwt regisseur Paddy Stone: “I can’t use the feathers!” Bannink maakt nieuwe muziek.
Foxtrot, met in de hoofdrollen Willem Nijholt, Trudy Labij, Gerrie van der Klei en Georgette Hagendoorn wordt een enorm succes. Het parool noemt het “een ijzersterke, oer-Hollandse musical”.
liedjes: o.a. Foxtrot, Pompadour, Der Bär, The Dutch don’t dance, Wat ik nou toch heb gelezen, Maison Toinette, Niks aan de hand, Ten bate van, Miss heelal, Sorry dat ik besta, Over tijd, To be or not to be, Wij met z’n vijven, De laatste dans
première: 20 oktober 1977, Carré, Amsterdam
regie en choreografie: Paddy Stone
muziek en muzikale leiding: Harry Bannink
orkestleider: Peter Peters
decor en kostuums: Paul Gallis en Jan Beutener
productie: John de Crane en Gislebert Thierens
spelers: Willem Nijholt, Georgette Hagedoorn, Trudy Labij, Gerrie van der Klei, Ronny Bierman, Frans Kokshoorn, Lia Corvers, Flip van Duijn, Jaap Boonstra
Madam
Annie vatte Madam als volgt samen: “Een sekshuis vlak naast een feministenhuis. Ruzie tussen die twee panden. Eén van de prostituees loopt met een paar collega's over naar de feministen. Gezamenlijk proberen ze door een actie het sekshuis en de Madam ten val te brengen, wat bijna lukt.”
Madam wordt niet bijzonder goed ontvangen. Sommige mensen nemen aanstoot aan het expliciete taalgebruik. Televisiepresentatrice Sonja Barend zegt daarover: “De genitaliën vliegen je om de oren.” Vanuit feministische hoek werd hevig geprotesteerd tegen de voorstelling. Annie kan de protesten wel begrijpen: ze heeft de feministes misschien iets té karikaturaal neergezet. Tijdens de speelperiode worden daarom enkele nummers aangepast, om de balans tussen prostituees en feministes te herstellen.
liedjes: o.a. In het huis van Madam, Hun hebben de macht, Deugd, Vanavond laat, Soort bij soort, Duurzame relatie, Wintertuin, M’n tante d’r salon, De wei, Solidariteit, Ik ben er nog, Ik weet niet wat het is, Duet voor twee
première: 1 januari 1981, Nieuwe de la Mar Theater, Amsterdam
regie en choreografie: Paddy Stone
muziek en muzikale leiding: Harry Bannink
orkestleider: Dick van der Stoep
decor en kostuums: Victor van Maarsen
productie: John de Crane
spelers: Conny Stuart, Trudy Labij, Ton Kuyl, Winnifred Bosboom
De dader heeft het gedaan
Detectiveromans zijn voor Annie een verslaving. Ze is een bewonderaar van Agatha Christie. Zelf heeft ze er nooit een geschreven, maar met De dader heeft het gedaan doet ze een parodistische poging.
Er wordt een filmpje opgenomen voor een TV-reclamespot. Koks en serveersters dansen en zingen. De actrice Tonia Tudor proeft van Lennox Paprikasaus. Haar partner doet dat ook en valt dood neer. Geen ongeluk, nee, vergif. Moord! Politie-inspecteur Van Dijk en zijn rechterhand Streefkerk pogen de misdaad op te lossen. Ze worden daarbij voortdurend voor de voeten gelopen door Tonia. Die weet het allemaal beter omdat ze alle boeken van Agatha Christie heeft gelezen.
De dader heeft het gedaan is de laatste Schmidt/Bannink musical die John de Crane produceert. Op 3 december 1982 overlijdt hij aan een hartverlamming. Connie Stuart neemt met De dader heeft het gedaan afscheid van grootschalige toneelproducties. De voorstelling wordt lauw ontvangen, hetgeen Annie niet verbaast. Ze vindt het verhaal “een volstrekte mislukking.”
liedjes: o.a. Paprikasaus, Niemand mag het pand verlaten, Je kunt er nooit van op an, De laatste eer, The pink poodle, Vervangen door een chip, Voorgevoelens, Velours troubadour, Fitness centre, We zijn bang voor levenslang, Donkere straten, Zo verliefd, Ballroomdancing, Het gaat goed, De inspecteur heeft gelijk
première: 6 januari 1983, Carré, Amsterdam
regie en choreografie: Paddy Stone
muziek en muzikale leiding: Harry Bannink
orkestleider: Dick van der Stoep
decor en kostuums: Jan Beutener
productie: John de Crane
spelers: Conny Stuart, Lo van Hensbergen, Hans van der Woude, Carolien van den Berg, Ferd Hugas
Ping ping
Niemand had verwacht dat Annie na De dader heeft het gedaan nog een musical zou schrijven. Het veranderde theaterklimaat maakte zo’n onderneming ook nauwelijks mogelijk: grootschalige musicalproducties zijn bijna niet rendabel te krijgen. Het is dan ook een grote verrassing als Marga Wagenaars, door John de Crane testamentair aangewezen als de nieuwe directrice van zijn productiebureau, in het voorjaar van 1984 een nieuwe musical van Annie aankondigt: Ping ping.
Ping ping is het verhaal van een miljonair die van zijn geld af wil. Vanuit de hemel zijn twee engelen naar beneden gestuurd om eens uit te zoeken hoe dat nou kan: de mensen vragen toch altijd juist om méér geld? Het was een probleem waar Annie zelf ook mee zat: haar kapitaal groeide aan, zonder dat ze daar zelf iets voor hoefde te doen. Was dat niet immoreel? Maar als je dan je geld wilde weggeven – wie kwam daarvoor het best in aanmerking? De repetities verlopen moeizaam en de voorstelling wordt geen succes. De combinatie van Leen Jongewaard en Gerrie van der Klei blijkt niet goed te werken. “Ping ping moet het doen met een aantal nummers die ‘niet onaardig’ zijn, maar voor het niveau van Annie M.G. Schmidt beslist onvoldoende,” is het harde oordeel van Joop Bromet in Elsevier.
liedjes: o.a. Ping ping, Het gebed, Ik wil van je af, Zolang het nog kan, Santa Claudia, Een heilig doel, Daar valt niet mee te leven, Nog even op aarde, Privacy, Mag niet, Te lelijk en te oud, Morgen, Roulette, Finale
première: 20 november 1984, Stadsschouwburg, Haarlem
regie en choreografie: Paddy Stone, Willem Nijholt
muziek en muzikale leiding: Harry Bannink
orkestleider: Peter van Hintum
decor: Jan Beutener
kostuums: Jan Aarntzen
productie: Marga Wagenaar
spelers: Gerrie van der Klei, Leen Jongewaard, Hans van der Woude, Ferd Hugas, Tanneke Hartzuiker, Jan Willem Ruyter








